Nhân danh bảo tồn nghệ thuật để lạm dụng AI?

Việc James Earl Jones đồng ý cho phép công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) sao chép giọng nói của mình khiến nhiều diễn viên lồng tiếng lo ngại về vấn đề việc làm.

James Earl Jones từng gây tiếng vang toàn cầu với vai Darth Vader trong Star wars - Ảnh: NME

Suốt sự nghiệp diễn xuất kéo dài hơn sáu thập niên, giọng nói của James Earl Jones, nổi tiếng với vai Darth Vader trong Star wars, khắc sâu vào ký ức tuổi thơ của khán giả khắp thế giới.

Khi ông mất, các nhà phân tích bắt đầu bàn luận sôi nổi về vấn đề sử dụng công nghệ AI để sao chép giọng nói của các nghệ sĩ, mở ra tranh cãi rằng AI đang bảo tồn nghệ thuật hay lạm dụng công nghệ.

Các diễn viên lồng tiếng khẳng định không phản đối sử dụng công nghệ AI, mà lo ngại rằng các hãng phim có thể tận dụng nó để thay thế họ.

James Earl Jones cho phép AI sao chép giọng nói?

Biên tập viên âm thanh của Skywalker Sound tiết lộ với tờ Vanity Fair rằng James Earl Jones đồng ý cho sử dụng các bản ghi âm lưu trữ Darth Vader ban đầu, sao chép giọng nói của ông qua phần mềm AI để nhân vật này tồn tại mãi mãi.

Công chiếu bộ phim đầu tiên hoàn toàn do trí tuệ nhân tạo AI tạo ra
Khó duyệt xuể hàng triệu phim, có nên dùng trí tuệ nhân tạo phát hiện yếu tố khiêu dâm, đẫm máu?

Jones ký thỏa thuận này sau khi Skywalker Sound trình bày cho ông công nghệ của công ty khởi nghiệp Respeecher từ Ukraine, từng áp dụng trong loạt phim Obi-Wan Kenobi của Disney+.

Tuy nhiên, quyết định này gây lo ngại trong cộng đồng diễn viên lồng tiếng. Họ sợ rằng công nghệ AI có thể làm giảm hoặc thay thế hoàn toàn cơ hội việc làm.

Theo CBS News, những lo ngại này lan rộng khắp ngành công nghiệp, dẫn đến cuộc đình công của các diễn viên thuộc liên đoàn SAG-AFTRA vào cuối tháng 7, sau khi các cuộc đàm phán với những công ty trò chơi điện tử lớn không đạt kết quả.

Nhân danh bảo tồn nghệ thuật để lạm dụng AI? 第2张

Cuộc đình công của SAG-AFTRA diễn ra vào năm ngoái để lộ những góc khuất của Hollywood - Ảnh: Smoney

Hay cuộc đình công kéo dài sáu tháng vào năm ngoái của các diễn viên lồng tiếng trò chơi điện tử tại Hollywood, đánh dấu lần thứ hai trong một thập niên ngành công nghiệp này đối mặt với xung đột lao động.

Tuy vậy, phải thừa nhận quyết định của James Earl Jones mở ra hướng đi cho việc thiết lập các quy trình minh bạch trong sử dụng AI, nhằm đảm bảo rằng các diễn viên hưởng quyền lợi xứng đáng khi giọng nói của họ bị sao chép.

Mary LaFrance, giáo sư luật sở hữu trí tuệ tại UNLV, trả lời The Hollywood Reporter: "Nhiều yếu tố sẽ phụ thuộc vào loại hợp đồng mà diễn viên ký trong suốt sự nghiệp của họ. Nếu họ cho phép sử dụng bản sao kỹ thuật số của giọng nói hoặc hình ảnh của mình thì các điều khoản của hợp đồng đó là gì?

Liệu những hợp đồng này có còn hiệu lực đối với các tác phẩm bổ sung tạo ra sau khi họ qua đời không?".

Nhân danh bảo tồn nghệ thuật để lạm dụng AI? 第3张

Star wars gây bất ngờ khi đưa nhân vật Grand Moff Tarkin trở lại trong Rogue One

Bảo tồn nghệ thuật hay lạm dụng công nghệ?

Gần đây, Alien: Romulus "tái sinh" vai diễn của cố diễn viên Ian Holm bằng cách kết hợp giữa kỹ thuật điều khiển animatronic (con rối điện tử), công nghệ CGI và AI.

Theo tiết lộ của ê kíp với Variety, những cử chỉ gương mặt và hoạt động đều điều khiển thủ công, sau đó qua lớp CGI để biểu cảm trông tự nhiên hơn.

Tiếp theo, nhân vật được lồng tiếng bởi diễn viên Daniel Betts và cuối cùng là dùng phần mềm AI tên Speecher để điều chỉnh giọng nói giống với diễn viên Ian Holm trong Alien (1979).

Nhân danh bảo tồn nghệ thuật để lạm dụng AI? 第4张

Rook có ngoại hình giống Ash trong bản gốc - Ảnh: Escapist

Loạt phim Star wars cũng tạo nên bước đột phá khi đưa nhân vật Grand Moff Tarkin trở lại trong Rogue One. Phim sử dụng công nghệ kỹ thuật số để tái tạo hình ảnh của diễn viên Peter Cushing (đã qua đời năm 1994).